NL GREENLABEL MAAKT DUURZAAMHEID CONCREET

In het ontwerp van Maanwijk zijn veel goede voorstellen gedaan voor ‘natuurinclusief bouwen’. Dat heeft geresulteerd een zogenaamd ‘NL Gebiedslabel A’. De organisatie NL Greenlabel houdt tijdens de ontwikkeling van Maanwijk vinger aan de pols en maakt meetbaar hoe we de leefomgeving écht gaan verduurzamen. We stellen Steven Kamerling van NL Greenlabel vijf vragen over hoe dat in z’n werk gaat.

1. Hoe maakt NL Greenlabel duurzaamheid meetbaar en concreet?

We merken dat het begrip duurzaamheid vaak verschillende associaties opwekt. De één denkt aan zonnepanelen, de ander denkt aan bomen en een derde denkt aan levensduur. Wij maken met NL Greenlabel duurzaamheid concreet en inzichtelijk. Daarom hebben we de afgelopen jaren geschaafd aan een methodiek waarmee de duurzaamheid van gebieden en terreinen inzichtelijk kan worden gemaakt. Zo kijken we naar heel veel aspecten, van biodiversiteit en energie tot de gebruikte materialen en producten. Die aspecten noemen we indicatoren en vertegenwoordigen het spectrum van samenhangende duurzaamheid. Per indicator kennen onafhankelijke assessoren maximaal 5 punten toe aan een ontwikkeling. Deze score geeft een goede indruk van de duurzaamheid van de ontwikkeling. Alle indicatoren wegen even zwaar mee. Zo garanderen we samenhang en integraliteit.

2. Wat zie je als de kracht van Maanwijk?

Maanwijk is niet alleen voor Heijmans, maar ook voor ons een bijzonder project. Zo geven we vaak het advies om vanaf het begin ecologen te betrekken, maar wordt dat zelden in praktijk gebracht. Bij Maanwijk was dat anders waardoor ik gerust kan stellen dat de biodiversiteit na oplevering groter zal zijn dan daarvoor. Er is gelet op inheemse beplanting en er worden gras- en bloemenmengels toegepast die aansluiten op de lokale omstandigheden. Voor ons is het bijzonder om te zien dat een bouwer van dit formaat biodiversiteit zo serieus neemt.

3. Waarom is verbinding met de natuur belangrijk voor mensen?

Goede vraag, want het gaat natuurlijk niet alleen om versterking van de biodiversiteit. Ook mensen hebben er baat bij als de natuur floreert. Er zijn veel onderzoeken die aantonen dat natuur in de leefomgeving ontzettend belangrijk is. Na een wandeling door het bos voel je je weer helemaal opgeladen. Wetenschappers, zoals Jolanda Maas aan de VU in Amsterdam, bevestigen dit gevoel. In een groene omgeving zijn mensen gezonder, gelukkiger en kunnen ze zich beter concentreren, zo laten verschillende onderzoeken zien. Uit berekeningen van KPMG blijkt zelfs dat het aanleggen van 10% meer groen in de Nederlandse woonomgeving jaarlijks een besparing van zo’n 400 miljoen euro op de kosten van zorg en ziekteverzuim zou kunnen opleveren. Ook is natuur belangrijk om weersextremen, zoals hitte, droogte en wateroverlast, op te vangen. Zonder natuur zijn we nergens!

4. Hoe kun je het bouwen van woningen en versterking van de natuur hand in hand laten gaan?

Er zijn tegenwoordig veel mogelijkheden om dat te doen. Ontwikkelaars en ecologen spreken in dit verband vaak van ‘natuurinclusief bouwen’, het creëren van een meerwaarde voor biodiversiteit bij het bouwen ten opzichte van de situatie daarvoor. Te denken valt daarbij aan faunavoorzieningen, groene daken, gevelbeplanting, insectenhotels en het realiseren van ecologische verbindingszones. Veel soorten die vroeger in kieren en gaten van huizen woonden, hebben er weinig meer te zoeken sinds huizen steeds beter worden geïsoleerd. Dat moet worden gecompenseerd. Vanuit NL Greenlabel spreken we overigens liever over natuurinclusief ontwikkelen waarbij je de gehele ontwikkeling betrekt, zoals in Maanwijk, en niet alleen de gebouwen.

5. Maanwijk heeft nu Gebiedslabel A. Wat is er nodig om deze status te behouden?

Vooral doorzettingsvermogen. In de ontwerpfase zijn goede voorstellen gedaan waarvoor veel punten zijn gekregen. De intenties om invulling te geven aan deze onderdelen was voor de ontwerpfase voldoende om punten te krijgen, maar moeten echt in de realisatiefase worden waargemaakt. Denk bijvoorbeeld aan het aantoonbaar maken van de toegepaste producten, materialen en beplanting. Ook het nog te maken beheerplan moet uitwijzen of samenhangende duurzaamheid ook voor de langere termijn is geborgd, zowel in financiën als in kwaliteit.

Maar ik heb goede hoop. Heijmans houdt ons betrokken bij de ontwikkelingen in het proces. Zo krijg ik regelmatig vragen van de projectleider of ze de juiste keuzes maken en of ze met bepaalde bewijslast de definitieve score kunnen behalen. Ze zijn er dus volop mee bezig. Je ziet ook dat ze met ons model in het achterhoofd spreken met de gemeente, het bouwteam (Heijmans Infra) en de toekomstige bewoners. Dus ik maak me er geen zorgen over dat na de realisatie de bewijslast overtuigend zal leiden tot een welverdiend NL Gebiedslabel A.